Wolne rodniki, stres oksydacyjny, przeciwutleniacze... Dużo słyszymy na ich temat. Ale czy tak naprawdę wiemy co znacz ą te pojęcia ? I jaką rolę pełnią w organizmie ?

Zacznijmy zatem od początku. Skąd biorą się wolne rodniki ?

By unieszkodliwić substancje niekorzystne dla naszego organizmu wykorzystywane są rożne mechanizmy obronne. Jednym z podstawowych jest cytochrom P450, system enzymatycznych białek występujących w mitochondriom komórki, którego zadaniem jest m.in. unieszkodliwianie substancji szkodliwych (np. w procesie detoksykacji alkoholowej). Cytochrom P450 pomaga pozbyć się toksyn o rożnym charakterze, pochodzących zarówno z wnętrza naszego organizmu, jak i tych dostających się do niego z zewnątrz. Występuje niemal we wszystkich tkankach, a do prawidłowego przebiegu reakcji niezbędna jest mu obecność tlenu. I to właśnie podczas tych reakcji powstają wolne rodniki tlenowe i nadtlenki lub inaczej – reaktywne formy tlenu.

Reaktywne formy tlenu powstają naturalnie również w procesach metabolicznych i nie zawsze są szkodliwe. Są „produktem ubocznym” oddychania komórkowego, a więc procesu, w którym pozyskiwana jest energia i który odbywa się we wszystkich komórkach ciała człowieka. Problem pojawia się dopiero wówczas, kiedy wolnych rodników jest zbyt dużo i równowaga organizmu zostaje zagrożona.

Co się wtedy dzieje ?

Zjawisko takie nazywamy właśnie stresem oksydacyjnym. Zazwyczaj do tej sytuacji dochodzi, kiedy jesteśmy narażeni na dużą ilość toksyn znajdujących się w środowisku i dostających się do naszego organizmu z zanieczyszczonym powietrzem, dymem tytoniowym czy żywnością. Cytochrom P450 pracuje wtedy na zwiększonych obrotach, by się ich pozbyć, ale jednocześnie wzrasta produkcja wolnych rodników. Większa ilość reaktywnych form tlenu powstaje również podczas nasilonych procesów metabolicznych, np. w czasie dużej aktywności fizycznej, w wyniku promieniowania, pod wpływem stresu, a także z wiekiem, kiedy zmniejsza się ilość koenzymu Q10, biorącego udział w procesie oddychania komórkowego. Najwięcej koenzymu Q10 znajduje się w narządach, które potrzebują najwięcej energii – np. w sercu, które wykorzystuje ją do utrzymania prawidłowych funkcji organizmu.

Nadmierna ilość reaktywnych form tlenu, czyli stres oksydacyjny prowadzi do uszkodzeń komórek. A duża ilość takich uszkodzeń może sprzyjać wystąpieniu rożnych problemów zdrowotnych, a także przyspieszać starzenie się komórek. Nasz organizm nie jest jednak bezbronny!

A więc, jak chronić się przed stresem oksydacyjnym ?

Z pomocą przychodzą nam antyoksydanty, czyli przeciwutleniacze, które neutralizują wolne rodniki. Do substancji o działaniu antyoksydacyjnym należą m.in. witamina A, witamina E i składniki mineralne, takie jak selen czy cynk. Oprócz składników dostarczanych wraz z dietą, nasz organizm jest wyposażony również w endogenne (powstające w organizmie) substancje o charakterze antyoksydantów. Niestety ich ilość i wydajność zmniejsza się wraz z wiekiem, a także może być niewystarczająca w sytuacjach, kiedy wolnych rodników tworzy się więcej.

Jaki jest mechanizm działania przeciwutleniaczy ?

Przede wszystkim polega on na łączeniu się z wolnymi rodnikami i tym samym ich unieczynnianiu. Taki „rozbrojony” wolny rodnik traci swe uszkadzające właściwości i jest usuwany z organizmu. I już nam nie zagraża !

Jak zapewnić sobie odpowiednią dawkę antyoksydantów ?

Źródłem antyoksydantów jest urozmaicona dieta, bogata w kolorowe warzywa i owoce. Warto wybierać te o intensywnych barwach – zawierają one więcej cennych związków. Dietę warto dodatkowo wzbogacić sięgając po suplementy diety CaliVita – np. Organic Acai, zawierający 100% ekologiczny sok z owoców acai, znanych ze swych nadzwyczajnych właściwości antyoksydacyjnych lub Super CoQ10 Plus, zawierający w swym składzie beta-karoten (czyli prowitaminę A), witaminę E oraz selen, a także koenzym Q10 niezbędny dla prawidłowego przebiegu procesu oddychania komórkowego. Teraz dostępny jest on w nowym, większym opakowaniu i starcza na dłużej! Suplementacja przyda się w szczególności osobom narażonym na zanieczyszczenia środowiska, intensywnie ćwiczącym, żyjącym w stresie, odchudzającym się oraz odżywiającym się nieracjonalnie.